Jak odżywiać się zimą zgodnie z medycyną chińską?

Chaos w kuchniach przed świętami dopiero się rozpoczyna, pozostał miesiąc, a co za tym idzie? Idealny czas, aby pozbyć się kilku kilogramów, żeby lepiej wyglądać w naszej ulubionej sukience oraz dobrze prezentować się przy wigilijnym stole. Dla większości osób wiąże się to z wyregulowaniem ilości pożywienia, często rezygnując z jedzenia na mieście i na rzecz tego, więcej gotując w domach. Są również zwolennicy „detoksów”, ale czy na pewno jest to dobra metoda dla zdrowia naszego organizmu i zrzucenia kilku zbędnych kilogramów? Jak wygląda dobra dieta według medycyny chińskiej, aby nasz organizm w okresie zimowym funkcjonował najlepiej, jak może.

Zima w naturze to głównie czas spoczynku. Grudzień, styczeń, luty to przeważnie czas najniższych temperatur i krótkich dni. Nasze ciało, aby chronić ciepło ogranicza krążenie perferyczne, co powoduje obniżenie metabolizmu i spadek temperatury skóry. Jest to idealny czas na regenerację i odpoczynek, zapotrzebowanie na sen wzrasta oraz ciało odkłada więcej tkanki tłuszczowej. Chłodne dni niezwykle uciążliwe dla osób z niedoczynnością tarczycy, zaburzeniami hormonalnymi. Charakterystycznym zjawiskiem w czasie mrozu jest zmiana w białkach surowicy krwi, prowadzi to do ogólnego spadku odporności, dlatego zimą jesteśmy bardziej podatni na przeziębienia i grypy. Również zima jest czasem, w którym występuje większe ryzyko wystąpienia zakrzepów i zawałów, ponieważ obserwujemy wzrost ciśnienia tętniczego, łamliwość naczyń włosowatych oraz wzrost lepkości krwi. Nie zapominajmy także o nasilonych stanach depresyjnych oraz spadku samopoczucia psychicznego.

Dieta w zgodzie z porami roku według medycyny chińskiej. Yang nerek.

TCM tłumaczy, że pokarm, powiązanie między składnikami odżywczymi ma bezpośredni wpływ na stan naszego zdrowia i samopoczucia. W zimie głównie skupiamy się na TCM, które przynależy do przemiany wody, elementu gdzie nerki i pęcherz moczowy jest najważniejszy. Zaburzenia tych organów nasilają się głównie w zimie. Nerki są naprawdę niezwykłym narzędziem – są źródłem Yin i Yang, dodatkowo magazynując Jing – esencję zimową. Ich działanie jest powiązane także z układem kostnym, wydalniczym, hormonalnym i rozrodczym. Stan energetyczny manifestowany jest przez włosy na głowie, popęd seksualny czy siłę woli. Zaburzenia nerek to pasmo poważnych innych chorób takich, jak zwyrodnienia kostno – stawowe, bezpłodność, impotencja, zaburzenia pamięci, szumy uszne, stany lękowe. Pamiętaj o zapewnieniu sobie wystarczającego czasu odpoczynku, zjedz chociaż jeden ciepły posiłek przez cały dzień, ograniczeniu utraty ciepła, wzbogaceniu diety w toniki Jing. Natomiast pęcherz moczowy jest odpowiedzialny za odprowadzanie toksycznych płynów – moczu, chroni nas to przed działaniem toksyn. Zaburzenia w działaniu pęcherza mogą sprzyjać obrzękom, stanom zapalnym, bólom kręgosłupa oraz rwy kulszowej. Ta para narządów w głównej mierze odpowiada za gospodarkę wodną w ciele, a ich wspomagaczem jest śledziona – nic zaskakującego, że w czasie przesileń elementów Wody (pęcherza moczowego, nerek nadnerczy, stanów lękowych, odporności, równowagi hormonalnej) obarczony jest także element Ziemi (śledziona, żołądek, ściany naczyń krwionośnych, obrzęki, zamartwianie się). Musimy o tym pamiętać w czasie doboru produktów spożywczych – nie zapominajmy o odżywianiu nie tylko nerek, ale także o wsparciu śledziony.

Na okres zimy. W tej porze roku, polecamy:

1. Posiłki spożywaj na ciepło (wzmacnianie Yang) i stosuj mokre odżywianie Yin np. warzywa gotowane na parze, kompoty, nie stroń również od gotowanych zup.
2. Zwiększ spożycie produktów od zwierzęcych (źródła toników Jing)
3. Produkty, które są surowe, silnie wychładzające (silnie osłabia Qi śledziony oraz wychładza organizm).
4. Aby ograniczyć odkładanie się tkanki tłuszczowej, nie spożywaj posiłków po godzinie 19.00 – jest to czas minimum energetycznego żołądka.
5. Zadbaj o odpowiednie dostarczenie do organizmu smaku słodkiego i słonego pożywienia. Ostre przyprawy mogą powodować pocenie się.

Żywność sezonowa najlepsza w medycynie chińskiej

U roślin zima związana jest z czasem uśpienia, dlatego dostępne są jedynie składniki o wysokim terminie trwałości. Są to głównie warzywa korzeniowe, jabłka, gruszki, kapusta oraz dynie, które są podstawą zdrowego odżywiania.
Zgodnie z dietetyką zawarte w nich właściwości aktywne wzmacniają naczynia krwionośne – np. kapusta i gruszka, i mają działanie kardioprotekcyjne – np. cebulka i burak. Wysoka zawartość błonnika reguluje prace jelit, wspomaga w ten sposób organizm w walce z infekcjami.
Z punktu Medycyny Chińskiej niektóre warzywa wspomagają pracę płuc – np. kalafior, gruszka, pietruszka, wzmacniają nerki – fasola oraz prawidłowo regulują środkowy ogrzewacz – marchew i dynia, są to istotne elementy w budowaniu dobrej odporności.
Do przemiany wody należy również smak słony, który posiada właściwości zmiękczające, można wykorzystywać ją wewnętrznie do zmniejszenia guzów wszelkiego pochodzenia, pozbywania się zaparć i obrzęków, a także gorąca Xue, toksycznego ciepła oraz do zmniejszenia wyprysków skórnych.

Jakie produkty warto jeść podczas pory zimowej?

Dynia i marchew – słodkie, ciepłe, świetne źródło antyoksydantów, minerałów oraz witamin.
Pietruszka i seler naciowy – słodkie i gorzkie, naturalne i lekko ciepłe, wzmacniają płuca, transformują śluz, odprowadzają wilgoć.
Karp – słodki, słony, odżywianie i regeneracja tkanek, zalecana zupa z karpia
Ostrygi – słone, chłodne, świetne źródło białka i cynku
Wieprzowina – słodka, słona, wzmacnia tkanki i odżywia płyny ciała
Oliwki – źródło antyoksydantów, zwiększają wydzielanie się seretoiny – sprzyja redukcji tkanki tłuszczowej
Liść laurowy – warto dodać do zup i potraw, wspomaga prace wątroby
Gałka muszkatołowa – ma działanie przeciwzapalne
Świetnym składnikiem wzbogacającymi naszą dietę jest kasza gryczana, korzeń cykorii, imbir, czarna soja, brązowy ryż, płatki owsiane, mleko sojowe, korzeń łopianu. Nie zapominajmy także o spożywaniu rodzimych produktów oraz surowych warzyw.

Dodatkowo warto pamiętać o tonikach Jing

Czarny sezam – najlepiej spożyć po zagotowaniu i namoczeniu – dodatek do kompotów
Fasola – odżywia Yin nerek, reguluje poziom cukru we krwi
Orzechy włoskie – moczone lub delikatnie prażone – źródło aminokwasów, nie więcej niż dwa dziennie
Pierzga i mleczko pszczele – silne właściwości wirusobójcze, nie tylko odżywia Jing, ale również wzmacnia pracę nerek i sprzyjają krwiotwórczości
Szpik kostny – gotowany lub pieczony stanowi doskonałe źródło aminokwasów, witamin, minerałów
Masło klarowane – mleczny tłuszcz, doskonale nawilża suchość, wspiera odbudowę esencji

Z uwagi na potrzebę równowagi wody i ognia w tym czasie, powinniśmy pamiętać, aby korzystać z nie tylko dodatków rozgrzewających i przypraw, ale również odżywiających płyny naszego ciała. Dzięki temu mamy już obraz tego, jak powinna wyglądać dieta oraz medycyna chińska nie jest już nam obca. Zobacz nasz ostatni artykuł: Mata do akupresury: dlaczego ma dobroczynny wpływ na zdrowie?